کد مطلب:51680 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » متفرقه

به چه دليلي وضع قانون فقط در انحصار خداي متعال باشد؟

به موجب اتصاف خداي متعال به چندين صفت، بايد وضع قانون تنها در اختيار او باشد:
اولاً؛ همه اشياء و ارتباطات ميان اشياء را او آفريده است، ما آدميان ساخته دست اوييم و عقلهايمان را نيز او به ما عطا فرموده است. پس منشاء احكام مستقل عقلي، مخلوقات الهي است؛ با رجوع به مخلوقات، مصالح و مفاسد را ادراك كرده، احكاميرا انتزاع نموده و حكم به ضرورت بعضي از افعال اختياري ميكنيم.
ثانياً؛ اوست كه علم بيكران دارد. گفتيم درست نيست كه تمام ملاك احتياج به قوانين الهي را قصور عقل از ادراك مصالح و مفاسد بدانيم و اضافه ميكنيم كه اگر فقط به علم الهي استناد شود، معنايش اين خواهد بود كه خداي متعال فقط كاشف مصالح و مفاسد است و علم او جانشين يا متمم و مكمل علم ما ميشود و مصالح و مفاسد را به ما نشان ميدهد. پيامد فاسد اين سخن آن خواهد بود كه همان گونه كه عقل كاشف است نه قانونگذار خداي متعال هم فقط كشف كند نه وضع، و چنين چيزي پذيرفتني نيست.
ثالثاً؛ اوست كه غني مطلق و جواد علي الاطلاق است؛ سود نميخواهد، فقط جود ميكند.
رابعاً و خامساً؛ اوست كه حكمت بالغه دارد و مالك حقيقي همه جهان آفرينش است.
سادساً؛ اوست كه ربوبيت تشريعي و مولويت دارد. حتي اگر عقل بشر همه مصالح و مفاسد را –به خوبي و چنان كه بايد و شايد- ادراك ميكرد، باز ميبايست همه احكام عقلي را به او مستند سازيم تا هم اجازه تصرف در مخلوقاتش را به ما بدهد و هم اعمال مولويت كند تا بتوانيم كارهاي خود را به عنوان اطاعت از او و عبادت او انجام بدهيم و بدين وسيله، راه استكمال بپوييم. پس ملاك احتياج به قانونگذاري الهي، مجموع همه اوصاف قدرت، خلق، ربوبيت تكويني، علم، غنا، جود و فياضيت، حكمت، مالكيت حقيقي، حاكميت و ولايت است، نه يكي يا چند تا از اين همه.

---

معارف قرآن ج9
آيت الله مصباح يزدي